Diagram powinowactwa

Diagram afiniczny znajduje zastosowanie najczęściej w trzech sytuacjach: gdy mamy do uporządkowania wielką liczbę zagadnień, gdy trafiamy na problem słabo rozpoznany, niejasny bądź kontrowersyjny oraz gdy potrzebne jest kreatywne myślenie.

Nazwy techniki:

Diagram afiniczny, Diagram powinowactwa, tablica afiniczna, metoda JK (od nazwiska twórcy - japońskiego antropologa Jiro Kawakita).

Opis postępowania

1. Burza Mózgów - jej celem jest wygenerowanie jak największej ilości pomysłów,
2. Każdy pomysł należy zapisać osobnej kartce; wygodnie jest użyć dużych karteczek post-it. Następnie wyeksponować je wszystkie, np. umieszczając na tablicy,
3. Zadaniem uczestników sesji jest pogrupowanie kartek w grupy zagadnień powiązanych,
4. Sporządzenie kartek z nagłówkami; nagłówek to tytuł grupy powiązanych zagadnień; jako nagłówka można użyć kartki już istniejącej, bądź sporządzić nową kartkę;
5. Wykończenie diagramu - umieszczenie grup tematycznych pod kartkami z nagłówkami; jeśli uczestnicy zauważą jakieś powiązania pomiędzy dwiema grupami, to niech umieszczą je po sąsiedzku, a nad ich nagłówkami umieszczą "nad-nagłówek".

Ilustracje

UWAGI

1. Jeśli pomysłów jest mniej, niż 15, nie ma potrzeby stosowania diagramu afinicznego do ich porządkowania.
2. Technika ma zastosowanie do porządkowania dużych zbiorów zagadnień, zwłaszcza w sytuacjach, gdy problematyka jest niejasna bądź zagmatwana, a także wtedy, gdy są duże różnice zdań, opinii i punktów widzenia. Drugie ważne zastosowanie: gdy potrzebne są oryginalne pomysły, więc dobrze jest zachęcić uczestników do myślenia kreatywnego.
3. Najlepsze wyniki uzyskuje się, gdy:

• w sesji bierze udział 5-8 osób,
• praca przebiega w ciszy,
• praca przebiega szybko, a uczestnicy są zachęceni do opierania się na pierwszych skojarzeniach, a nie na namyśle, gdy niewiele się zastanawiają,
• osoba prowadząca zachęca, aby uczestnik nie zajmował się wieloma zagadnieniami na raz, lecz raczej tylko jedną kartką w jednym ruchu,
• osoba prowadząca sesję pilnuje, aby żaden z uczestników nie narzucał innym własnego zdania;
• w przypadku różnicy zdań należy:
  • doprowadzić do dyskusji, ponieważ często okazuje się, że osoba protestująca po prostu chce dopisać nowe zagadnienie,
  • albo zachęcić uczestników do sporządzenia duplikatu kartek i drugiego diagramu.

-----

Wykorzystano fotogtafie: Fot. 1 - nashih, CC Attribution, Noncommercial, No Derivatives License, Fot. 2 - Sean Munson, CC Attribution, Noncommercial, No Derivatives License

-----