Wykres marży brutto - sporządzanie i zastosowanie

Zarządzanie marżą brutto jest w istocie zarządzaniem programem sprzedaży. Wykres marży brutto produktów albo grup produktów umożliwia symulację skutków zmian tego programu.

Rachunek marży brutto i zarządzanie oparte na tym rachunku

Nowoczesny rachunek kosztów nie jest rachunkiem pełnym, gdyż kosztów ogólnych nie alokuje się na poszczególne produkty (grupy produktów). Dzięki temu unika się zafałszowania rachunku arbitralnie przyjmowanym "kluczem" alokacji tych kosztów.

W zarządzaniu opartym na omawianym rachunku koszty ogólne traktuje się jako to obciążenie działalności firmy, które należy pokryć marżą brutto ze wszystkich produktów (grup produktów).

Poniższa tabela przedstawia prosty sposób obliczania marży brutto, oczywiście jeśli znamy koszty zmienne produktów (grup produktów). Na arkuszu kalkulacyjnym dane wprowadza się w pola zaznaczone jasnożółtym kolorem. W kolumnie "Formuła" opisano niezbędne operacje rachunkowe. Jest to tabela wyjściowa, na podstawie której sporządza się drugą tabelę oraz wykres do symulacji skutków zmian programu sprzedaży.

Rys. 1

Obliczanie marży brutto do celów zarządzania programem sprzedaży

Sporządzanie wykresu marży brutto

Proste przekształcenie powyższej tabeli umożliwia wykreślenie użytecznego w symulacjach wykresu. W praktyce przekształcenie to wykonujemy na arkuszu kalkulacyjnym jako nową tabelę, aby nie psuć tabeli wyjściowej. Tę nową tabelę przedstawia poniższy rysunek.

Rys. 2

Tabela do sporządzania wykresu marży brutto

Wykres marży brutto ma na osi poziomej sprzedaż, narastająco, a na osi pionowej marżę brutto, również narastająco. Nachylenie odcinków na wykresie marży brutto obrazuje stopę marży brutto. Czerwoną poziomą linią oznaczono koszty stałe, które należy pokryć marżą ze wszystkich produktów.

Rys. 3

Wykres marży brutto

Symulacja

Jasnożółtym kolorem oznaczono w tabeli kolumnę z wielkością sprzedaży poszczególnych produktów - to są wielkości, które możemy zmieniać i obserwować, jakie będą skutki tych zmian. Oto przykład.

Rys. 4

Symulacja skutków modyfikacji programu sprzedaży

Wielkości zmienione zaznaczono w powyższej tabeli cyframi pogrubionymi i pochyłymi.

Należy zwrócić uwagę, że wielkości sprzedaży zmieniono tak, że nie zmieniła się sprzedaż całkowita. Mianowicie założono, że sprzedaż produktu najbardziej opłacalnego zostanie zwiększona 2-krotnie, a o tę samą wielkość zmniejszy się sprzedaż produktu najmniej opłacalnego. Oto skutek tej zmiany przedstawiony na wykresie.

Rys. 5

Symulacja skutków modyfikacji programu sprzedaży - wykres

Wnioski

Jeśli tyko rynek oraz zasoby przedsiębiorstwa na to pozwalają, należy dążyć do zwiększania sprzedaży produktów najbardziej opłacalnych, przerzucając na ich produkcję zasoby zaangażowane w produkcji produktów mało opłacalnych. W powyższym konkretnym przypadku takie przesunięcie zasobów dało ponad dwukrotny wzrost zysku. Co więcej, już sama zwiększona sprzedaż produktu najbardziej opłacalnego prawie pokrywa koszty stałe. Można powiedzieć, że wszystko, co zrobimy ponad ową sprzedaż "pracuje na zysk".

Arkusz

Arkusz kalkulacyjny z przedstawioną tu symulacją został umieszczony w sekcji Narzędzia naszej biblioteki.