Ogłoszenie

Uwaga: Portal jest przygotowywany do generalnego remontu. W związku z tym nie da się obecnie zakładać nowych kont. Prosimy o cierpliwość.

Praktyki 5S - wprowadzenie

Praktyki 5S stanowią fundament takich kompleksowych rozwiązań, jak System Produkcyjny Toyoty i szczupła produkcja (lean manufacturing).

 Praktyki 5S na pierwszy rzut oka przypominają zwykłe sprzątanie. Ich nazwa wzięła się od pięciu japońskich słów rozpoczynających się literą S, które razem przetłumaczyć można jako skrzętne gospodarowanie, wzorowe utrzymanie domu, zagospodarowanie stanowiska pracy.

Znaczenie pięciu słów, wyjaśnione na poniższym schemacie opisuje w skrócie cały program praktyk 5S.

 

SEIRI

SELEKCJA

Oddziel rzeczy niepotrzebne od potrzebnych i pozbądź się ich
SEITON

SYSTEMATYKA

Rzeczy potrzebne ułóż w sposób wygodny do użycia
SEISO

SPRZĄTANIE

Posprzątaj dokładnie stanowisko robocze i oczyść narzędzia
SEIKETSU

SCHLUDNOŚĆ

Bądź schludny i czysty, unikaj brudnego środowiska pracy
SHITSUKE

SAMODYSCYPLINA

Utrzymuj wysoki poziom dyscypliny/etyki pracy

 

Z menedżerskiego punktu widzenia głównym celem wprowadzenia praktyk 5S jest wzbudzenie zaangażowania pracowników na rzecz czystych, uporządkowanych i bezpiecznych stanowisk pracy, a w perspektywie - zaangażowania w pracy w ogóle. Osiąganiu tego celu sprzyja szczególna właściwość praktyk 5S. Mianowicie uprawianie ich od samego początku pozytywnie wpływa na motywację ludzi, ponieważ od samego początku odnoszą oni różnorakie korzyści, takie jak ułatwienie pracy, zmniejszenie bałaganu, czy poprawa bezpieczeństwa. Jednak wdrażanie praktyk 5S trwa nierzadko ponad półtora roku, gdyż dużo czasu wymaga wyrobienie w ludziach nowych nawyków oraz gotowości do samorzutnego podejmowania odpowiedzialności. Nawet po wdrożeniu "piątego S" menedżerowie powinni pilnować, aby nie następował powrót do starych nawyków i nawrót nieporządku.

Dalekosiężnym celem operacyjnym wdrażania praktyk 5S jest zbudowanie solidnych podstaw dla tzw. kompleksowych systemów zarządzania. W praktykach 5S zawarte są więc elementy takich rozwiązań, jak np.:

  • Autonomiczna zapobiegawcza obsługa wyposażenia (jeden z filarów systemu TPM - Total Productive Maintenance),
  • Przezbrojenie w pojedynczych minutach (SMED - Single-Minute Exchange of Dies),
  • Sterowanie wizualne (Visual Control),
  • Gospodarka magazynowa i punkt wtórnego zamówienia (ROP - Reordering Point) - technika sterowania zapasami,
  • Kanban,
  • Inżynieria Wartości (Value Engineering).

Podobnie, jak procesy Ciągłego Ulepszania (KAIZEN), praktyki 5S przebiegają na trzech poziomach, więc mamy 5S indywidualne, 5S zespołowe i 5S menedżerskie (najmniej znane). Metodologie wdrażania praktyk 5S należy dobierać odpowiednio do wielkości przedsiębiorstwa i warunków lokalnych oraz szczebla zarządzania. Będziemy je opisywać w kolejnych artykułach.

Ciąg dalszy: SEIRI